کنترل کیفی نمونه های آزمایشگاهی برای تشخیص چربی (chol, hdl, ldl, tg) در ۵ آزمایشگاه تشخیص طبی تهران در سال ۱۳۸۷

مقدمه: راه های درمانی بوسیله اقدامات آزمایشگاهی مشخص و معرفی می شوند. به منظور کنترل کیفی نمونه های آزمایشگاه ها در کشورهای مختلف تست می شوند. بیشتر از 4000 آزمایشگاه تشخیص طبی که متعلق به دولت و یا سازمان ها ی غیر دولتی هستند در سراسر کشور وجود دارند که نیاز به کنترل کیفی دارند. هدف از این مطالعه تعیین کنترل کیفی نمونه ها ی آزمایشگاهی از نظر بررسی بیوشیمیایی در 4 بیمارستان تهران در مقایسه با آزمایشگاه رفرانس بوده است. روش کـار: در این تحقیق تجربی ( experimental ) 20 بیمار به صورت داوطلب انتخاب شدند و از هر بیمار cc 30 نمونه خون گرفته شد و هر نمونه به پنج قسمت مساوی تقسیم شد و نمونه های به صورت blind به 4 آزمایشگاه بیمارستان مختلف و آزمایشگاه رفرانس که به ترتیب با علامت اختصاری a, b, c, d, s مشخص شده بودند ارسال گردید. و نتایج به دست آمده در برنامه 2007 excel و spss 14.0 وارد و مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که نتایج هر یک از تست ها در بیمارستان های مختلف متفاوت بوده است.آزمایشگاه بیمارستان که با علامت اختصاری d مشخص شده بود در اغلب تست های ذکر شده با بقیه نتایج دیگر آزمایشگاه ها که در بالا ذکر شده بود متفاوت بوده است. همچنان که مشاهده می شود آزمایشگاه c در اغلب تست ها کمترین اختلاف را با دیگر آزمایشگاه های یاد شده فوق داشته اند و بدنبال آن آزمایشگاه های a, b قرار دارند و پس از آن آزمایشگاه d در مرتبه آخر قرار می گیرد. نتایج این تحقیق همچنان نشان می دهد که درصد بالای cv در بین آزمایشگاه های a, b, c, d متعلق به آزمایش کلسترول دارای کمترین میزان cv با مقدار 55/4 در مقایسه با دیگر آزمایشات مرتبط با چربی بوده است. و بر عکس ldl دارای بیشترین میزان cv با مقدار 55/7 می باشد. نتیجه گیری: ممکن است تفاوت در نتایج به مواد استفاده شده و یا دستگاه های متفاوت که امروزه در آزمایشگاه های مورد استفاده قرار گرفته اند مربوط شود.هر چند که در این تحقیق سعی بر این شد که نمونه ها سریعاً به آزمایشگاه ها ی یاد شده ارسال و مورد آزمایش قرار گیرند.انجام آزمایشات بصورت اتوماسیون می تواند در کاهش خطاها موثر باشد. به علاوه پرسنل مجرب و متخصص نیز می تواند خطاهای انجام تست ها را کاهش دهد. آموزش پرسنل شاغل در آزمایشگاه ها و کالیبره دستگاه های مورد استفاده در این گونه مراکز برای کاهش خطاهای آزمایشگاهی توصیه می شود.